Bytom Zachodni

Opis ogólny
Dworzec Bytom Zachodni powstał w 1869 roku - w porównaniu z miastami w pobliżu o kilkanaście lat za późno, co wpłynęło mocno negatywnie na dynamikę rozwoju miasta – jego wolniejszy i słabszy rozwój. Bytom był już wtedy dużym ośrodkiem miejskim. A z powodu decyzji biznesowych ówczesnych władz wspomaganych lokalne firmy, zbyt długo bronił się przed liną kolejową. Pierwsza linia - Wrocław - Mysłowice, ominęła Bytom po protestach przedsiębiorców transportowych, którzy nadal chcieli wozić towary dorożkami. Potem powstały szlaki wąskotorowe służące tylko do przewozu towarów na lokalnych odcinkach. W 1859 roku doprowadzono kolej do Karbia, skąd nadal trzeba było dorożką dotrzeć do centrum. Dopiero po dekadzie kolej dotarła w pobliże rynku. I to za sprawą dwóch konkurujących ze sobą spółek - Towarzystwa Kolei Prawego Brzegu Odry (ROUE), na której stanął dworzec Bytom Zachodni oraz Towarzystwa Kolei Górnośląskiej, która cztery lata później doprowadziła linię z Karbia wraz z dworcem w lokalizacji znanej dzisiaj. Obydwa dworce stały w odległości dwustu metrów od siebie, ale w żaden sposób nie były połączone ze sobą. Linie przecinały się pod kątem prostym - można sobie wyobrazić, że ROUE przebiegała przez środek obecnego dworca autobusowego. Pierwotny dworzec stał jeszcze przez pierwszą dekadę XX w. W latach 1914-1915 na jego miejscu wybudowano stojący do dziś (w ruinie) budynek urzędu kolejowego (Eisenbahnbetriebsamt). I wtedy historia dworca rozdziela się na dwa obiekty. Nowy, niewielki w porównaniu z poprzednim, obiekt wybudowano przy na skrzyżowaniu obecnych ulic Powstańców Warszawskich i Wrocławskiej. Można go zobaczyć na planach miasta z początku lat dwudziestych zeszłego wieku. Po zmianie granic w 1922 roku Bytom stał się wysuniętym fragmentem Niemiec otoczonym z trzech stron przez Polskę. Linia została przecięta granicą na północy w Piekarach i na południu w Łagiewnikach. A stacja stała się jedyną na linii w granicach Niemiec. Przez kolejne lata jeszcze funkcjonowała, ale pociągi docierały już tylko z Tarnowskich Gór jako alternatywna dla linii przez Dąbrowę Miejską. Na południe od dworca aż do granicy w Łagiewnikach tory zostały zlikwidowane, a teren zabudowany. Dworzec zniknął z pasażerskich rozkładów jazdy w 1930 roku. Na miejscu pierwotnego dworca przez kilka lat funkcjonowała bocznica dla dworca towarowego położonego wzdłuż linii górnośląskiej. W 1934 posprzątano teren i przystąpiono do likwidacji peronów. Powstałą przestrzeń zagospodarowano jako ogródki działkowe. Natomiast nowy dworzec przy Wrocławskiej zniknął prawdopodobnie w 1935 roku, kiedy wokół zaczęły powstawać budynki mieszkalne. Sam teren pod dworcem – już w Polsce Ludowej został zabudowany stacją benzynową, która przetrwała do początku XXI wieku. Obecnie plac jest pusty. Kiedy administracja polska przejęła Bytom w marcu 1945 roku, po obydwu budynkach dworców zostały już tylko wspomnienia przedwojennych Ślązaków. Dlatego też nazwa "Bytom Zachodni" jest tylko tłumaczeniem przedwojennej "Beuthen West", a nie nazwą kiedykolwiek faktycznie funkcjonującą. Ale budynek zastępujący pierwotny dworzec przetrwał jako obiekt kolejowy do początku XXI w. Po opuszczeniu zaczął popadać w ruinę. Po kolei zamurowywano wejścia i okna. Wypadają szyby, zlatują dachówki. W 2021 jest wystawiony na sprzedaż. Zagadką, którą trzeba jeszcze potwierdzić jest pytanie, dlaczego w rozkładach jazdy z lat 1920-1930 pociąg z Tarnowskich Gór dojeżdżał do Bytomia Zachodniego a w trzy minuty później był na Bytomiu Głównym, choć wiadomo, że nigdy nie były one połączone ze sobą. Najprawdopodobniej w tym rozkładzie nazwa Beuthen West odnosiła się do nowej lokalizacji, a Beuthen HBf do miejsca pierwotnego dworca znajdującego się faktycznie tuż obok dworca głównego. Szukamy potwierdzenia tej tezy w źródłach. (Wojciech Gross - co wiedział 24 stycznia 2021).

Opis ogólny

Dworzec Bytom Zachodni powstał w 1869 roku - w porównaniu z miastami w pobliżu o kilkanaście lat za późno, co wpłynęło mocno negatywnie na dynamikę rozwoju miasta – jego wolniejszy i słabszy rozwój. Bytom był już wtedy dużym ośrodkiem miejskim. A z powodu decyzji biznesowych ówczesnych władz wspomaganych lokalne firmy, zbyt długo bronił się przed liną kolejową. Pierwsza linia - Wrocław - Mysłowice, ominęła Bytom po protestach przedsiębiorców transportowych, którzy nadal chcieli wozić towary dorożkami. Potem powstały szlaki wąskotorowe służące tylko do przewozu towarów na lokalnych odcinkach. W 1859 roku doprowadzono kolej do Karbia, skąd nadal trzeba było dorożką dotrzeć do centrum. Dopiero po dekadzie kolej dotarła w pobliże rynku. I to za sprawą dwóch konkurujących ze sobą spółek - Towarzystwa Kolei Prawego Brzegu Odry (ROUE), na której stanął dworzec Bytom Zachodni oraz Towarzystwa Kolei Górnośląskiej, która cztery lata później doprowadziła linię z Karbia wraz z dworcem w lokalizacji znanej dzisiaj. Obydwa dworce stały w odległości dwustu metrów od siebie, ale w żaden sposób nie były połączone ze sobą. Linie przecinały się pod kątem prostym - można sobie wyobrazić, że ROUE przebiegała przez środek obecnego dworca autobusowego.
Pierwotny dworzec stał jeszcze przez pierwszą dekadę XX w. W latach 1914-1915 na jego miejscu wybudowano stojący do dziś (w ruinie) budynek urzędu kolejowego (Eisenbahnbetriebsamt). I wtedy historia dworca rozdziela się na dwa obiekty. Nowy, niewielki w porównaniu z poprzednim, obiekt wybudowano przy na skrzyżowaniu obecnych ulic Powstańców Warszawskich i Wrocławskiej. Można go zobaczyć na planach miasta z początku lat dwudziestych zeszłego wieku.
Po zmianie granic w 1922 roku Bytom stał się wysuniętym fragmentem Niemiec otoczonym z trzech stron przez Polskę. Linia została przecięta granicą na północy w Piekarach i na południu w Łagiewnikach. A stacja stała się jedyną na linii w granicach Niemiec. Przez kolejne lata jeszcze funkcjonowała, ale pociągi docierały już tylko z Tarnowskich Gór jako alternatywna dla linii przez Dąbrowę Miejską. Na południe od dworca aż do granicy w Łagiewnikach tory zostały zlikwidowane, a teren zabudowany. Dworzec zniknął z pasażerskich rozkładów jazdy w 1930 roku. Na miejscu pierwotnego dworca przez kilka lat funkcjonowała bocznica dla dworca towarowego położonego wzdłuż linii górnośląskiej. W 1934 posprzątano teren i przystąpiono do likwidacji peronów. Powstałą przestrzeń zagospodarowano jako ogródki działkowe. Natomiast nowy dworzec przy Wrocławskiej zniknął prawdopodobnie w 1935 roku, kiedy wokół zaczęły powstawać budynki mieszkalne. Sam teren pod dworcem – już w Polsce Ludowej został zabudowany stacją benzynową, która przetrwała do początku XXI wieku. Obecnie plac jest pusty.
Kiedy administracja polska przejęła Bytom w marcu 1945 roku, po obydwu budynkach dworców zostały już tylko wspomnienia przedwojennych Ślązaków. Dlatego też nazwa "Bytom Zachodni" jest tylko tłumaczeniem przedwojennej "Beuthen West", a nie nazwą kiedykolwiek faktycznie funkcjonującą. Ale budynek zastępujący pierwotny dworzec przetrwał jako obiekt kolejowy do początku XXI w. Po opuszczeniu zaczął popadać w ruinę. Po kolei zamurowywano wejścia i okna. Wypadają szyby, zlatują dachówki. W 2021 jest wystawiony na sprzedaż.
Zagadką, którą trzeba jeszcze potwierdzić jest pytanie, dlaczego w rozkładach jazdy z lat 1920-1930 pociąg z Tarnowskich Gór dojeżdżał do Bytomia Zachodniego a w trzy minuty później był na Bytomiu Głównym, choć wiadomo, że nigdy nie były one połączone ze sobą. Najprawdopodobniej w tym rozkładzie nazwa Beuthen West odnosiła się do nowej lokalizacji, a Beuthen HBf do miejsca pierwotnego dworca znajdującego się faktycznie tuż obok dworca głównego. Szukamy potwierdzenia tej tezy w źródłach.
(Wojciech Gross - co wiedział 24 stycznia 2021).

Dane tabelaryczne
Województwo:		śląskie
dodatkowe tory:		wszystkie rozebrane
budynki:		nie ma, ale były (w tym dworzec, wszystkie wyburzone)
lokomotywownia:		nie ma, ale była, wyburzona (widoczna na zał. mapie)
zadaszenie peronów:		nie było
semafory:		były mechaniczne
przejście nadziemne/podziemne, windy:		Przejście podziemne: nie było Przejście nadziemne: nie było
kasa:		zlikwidowana (wraz z dworcem, działała do zakończenia ruchu pasażerskiego)
nastawnie, strażnice, posterunki:		nie ma, ale były, wyburzone
wieża wodna:		nie ma, ale była, wyburzona (widoczna na zał. mapie i zdjęciu)
perony:		Perony: 2 Krawędzie peronowe: 3

Linie przechodzące przez stację
[Pokaż/ukryj poza zasięgiem]
		Chorzów Stary – Piekary Śląskie Szarlej

Stan linii « Pokaż/ukryj
	ruch pasażerski i towarowy
	ruch towarowy i pasażerski sezonowy
	ruch towarowy i pasażerski weekendowy
	ruch towarowy i turystyczny
	ruch pasażerski
	ruch towarowy
	ruch pasażerski sezonowy
	ruch pasażerski weekendowy
	ruch turystyczny
	ruch drezynowy
	nieczynna
	nieprzejezdna
	rozebrana, zmienione przeznaczenie
	rozebrana
	w budowie/nie ukończona
	projektowana/nie zrealizowana
	brak danych
	linia wielotorowa
\|	linia zelektryfikowana
Nazwa	punkt czynny
Nazwa	punkt nieczynny
Nazwa	punkt zlikwidowany
	węzeł lub odejście torów
	galeria

Stacje w pobliżu
Bytom (woj. śląskie)	0,21 km
Bytom Wąskotorowy (woj. śląskie)	0,21 km
Kopalnia Szombierki (woj. śląskie)	0,55 km
KWK Rozbark (woj. śląskie)	0,59 km
Haldex Szombierki (woj. śląskie)	1,10 km
Kopalnia Szombierki południe (woj. śląskie)	1,62 km

Jeżeli masz jakieś materiały, które powinny Twoim zdaniem znaleźć się na tej stronie - wyślij je do nas.
Uzupełnij dane | Napisz email do redakcji | Jak dodać nowe zdjęcia?

Ogólnopolska Baza Kolejowa

Bytom Zachodni

Komentarze: ⇵

Trwa zapis, proszę czekać...